Hoogbouwplannen in Structuurvisie bekritiseerd

De Vereniging Vrienden van de Amsterdamse Binnenstad (VVAB) heeft kritiek op de hoogbouwplannen van Amsterdam, zoals die zijn beschreven in het eerste deel van de conceptstructuurvisie Amsterdam 2040, economisch sterk en duurzaam. Het college van B&W zal de twee volgende delen van de structuurvisie eind januari in concept vaststellen, zodat het nog niet te laat is. De VVAB heeft zijn commentaar inmiddels naar de betrokken wethouders en naar alle raadsfracties gezonden, met het verzoek de voorstellen over te nemen.

Impressie Amsterdam 2040 uit de Ontwerp Structuurvisie Amsterdam 2040, Economisch Sterk en Duurzaam, deel l, 14-10-2009. Op deze tekening ontbreken de bestaande en geplande hoogbouw binnen de Ring.

Volgens het nu gepubliceerde ‘visiedeel’ van de gemeente is hoogbouw tot 35 meter buiten de Singelgracht overal acceptabel waar het niet hinderlijk zichtbaar is vanuit de tien als uitzichtpunten aangewezen grachtenbruggen. Binnen deze zichtlijnbundels is er echter geen beperking, zodat hoogbouw tot 35 meter hoogte op enkele meters vanaf de Singelgracht wél mogelijk zou zijn. Tussen deze zichtlijnbundels geldt geen enkele beperking, zodat daar onbelemmerd hoogbouw zou kunnen verrijzen. Ook zijn er in het IJ twee ‘zoekgebieden’ aangewezen, waarin torens zouden moeten komen met een hoogte tot boven de 80 meter, met als referentie de 135 meter hoge Rembrandttoren. Eén van die zoekgebieden overlapt de binnenstad, waardoor zo’n extravagante hoogbouw in de toekomst bijvoorbeeld op het Marine etablissement terecht zou kunnen komen.

Niet acceptabel vanwege Unesco-aanwijzing

De VVAB acht dit alles niet acceptabel, omdat het uitzicht vanuit veel gezichtspunten in het beschermd stadsgezicht aangetast zou kunnen worden zonder in strijd te komen met de structuurvisie. Daar komt bij dat de gemeente de Unesco heeft verzocht de grachtengordel aan te wijzen als Werelderfgoed en bijna de hele rest van de binnenstad als bijbehorende bufferzone. De VVAB meent dat de gemeente met de huidige voorstellen het risico loopt de Unesco-aanvraag ongewild in gevaar te brengen.

Vereniging bepleit hoogbouwzonering

Mede daarom stelt de VVAB voor om in de volgende delen van de structuurvisie een hoogbouwzonering op te nemen, met van binnen naar buiten afnemende gestrengheid van de hoogbouwregels. Dit voorstel behelst in hoofdzaak vier zones, te weten de grachtengordel, de bufferzone, het gebied tussen Singelgracht en Ringzone en de buitengebieden. De bestaande bestemmingsplannen met hun hoogteregiems zijn in ons voorstel het uitgangspunt, uitzonderingen blijven in bijzondere gevallen mogelijk. Volgens het visiedeel zal de meeste nieuwbouw plaatsvinden in de Ringzone, daar hoeven gezien de grote afstand tot het Centrum geen beperkingen gelden. Incidentele reeds geplande hoogbouw tussen Ringzone en Singelgracht moet limitatief worden vastgelegd in de structuurvisie.

Het gemeentebestuur zou op die manier zijn verantwoordelijkheid moeten hernemen. Niet alleen als aanvrager van de Unescostatus voor de grachtengordel, maar ook als hoeder van het historisch erfgoed en het algemene stadsbelang. Het schrikbeeld dat het historische stadscentrum in een verdere toekomst omringd zou worden door torens zoals een stadion door lichtmasten mag geen realiteit worden. Hoogbouwlocaties waar hoge torens in volle glorie met hun hoogte kunnen pronken verdienen veruit de voorkeur boven locaties waar de torens moeten worden aangeprezen vanwege hun onzichtbaarheid. Het systeem van toetsing door middel van getekende zichtlijnen is goed, maar niet als het alleen dient om precies na te gaan waar een toren nog net onzichtbaar zou zijn. Daarom pleit de VVAB voor een royalere aanpak zoals die in de voorgestelde zonering tot uiting komt.

(HB, 14/1/2010)

Meer lezen:
[Amsterdam 2040 tussen droom en daad] (Binnenstad 237)

[Brief aan het gemeentebestuur] inclusief nota (PDF-bestand)