V.m. autotunnel onder het Mr. Visserplein

Aangezicht Portugese Synagoge wordt aangetast

De VVAB heeft bezwaar aangetekend tegen een plan voor het mr. Visserplein. Pal voor één van de hoofdmonumenten van de stad, de Portugese Synagoge, zou een modieuze luifel met een hoogte van 10 m komen. De luifel is geheel in overeenstemming met de rest van het ontwerp: een kermisachtig geheel, op een plek die aan drie kanten omringd wordt door belangrijke monumenten.

De zienswijze luidt als volgt.

Aan het college van Burgemeester
en wethouders van Amsterdam
p/a Dienst Binnenstad
Postbus 202
1000 AE Amsterdam

Geacht college,

Van 8 tot en met 21 november ligt een plan voor de inrichting van de voormalige autotunnel onder het mr. Visserplein ter inzage. Namens de Vereniging van Vrienden van de Amsterdamse Binnenstad deel ik u mede dat wij tegen dit plan grote bezwaren hebben. Een machtiging van de vereniging voeg ik bij.

In de eerste plaats is het ons volstrekt onduidelijk binnen welke stedenbouwkundige visie dit plan geplaatst moet worden. Bij de discussie over de aanvaardbaarheid van de nieuwbouw voor de Filmacademie op de kop van de VARA-strook is gesproken van het sluiten van de gevelwand van de route Jodenbreestraat - Muiderstraat hiertegenover, dus aan de zuidwestzijde. Zeker geen eenvoudige opgave, maar een interessante gedachte. Die gedachte schijnt te zijn losgelaten ten faveure van het handhaven van het overmaatse gat in het stedelijk weefsel met als achterdoek de op deze plaats volstrekt niet passende gevel van het gebouw van de Filmacademie.
Met die visie zijn wij allerminst gelukkig, maar nog minder gelukkig zijn wij met het ingediende bouwplan.
Of er aan de voorgestelde functie enige behoefte bestaat wagen wij te betwijfelen. Op welke doelgroep is dit project gericht en binnen welke straal moeten de potentiële bezoekers worden gevonden? Is onze indruk juist dan zitten we over enige tijd opgescheept met iets waarvoor weer een andere geld opbrengende functie moet worden gevonden, met alle risico's van dien. De bereikbaarheid is voor de voorgestelde functie in ieder geval erbarmelijk slecht. De ingang ligt op een eilandje tussen twee belangrijke verkeersroutes; een slechtere plek is nauwelijks te bedenken.

Uit oogpunt van stedenschoon is een slechtere plek voor de ontworpen ingang evenmin te bedenken. Wie komt op het idee om pal voor een van de hoofdmonumenten van de stad, de Portugees-Israëlitische Synagoge, een modieuze kermisachtige luifel met een hoogte van 10 meter te ontwerpen? Die luifel is geheel in overeenstemming met de rest van het ontwerp: een kermisachtig geheel, en dat op een plek, die aan drie kanten omringd wordt door belangrijke historische monumenten. En wie niet aan een kermis denkt, krijgt visioenen van een gezwel dat op het punt van uitbarsten staat. De gekozen naam, "Tunfun", weerspiegelt het culturele niveau van de aanvrage perfect. Wij nemen graag aan dat de stad Amsterdam een zeer veel hoger niveau nastreeft.

Het zal duidelijk zijn dat onze vereniging mordicus tegen het realiseren van dit bouwplan is. Voordat er over nieuwe bouwplannen voor deze plaats kan worden gesproken moeten bovendien naar onze mening de stedenbouwkundige randvoorwaarden scherp zijn geformuleerd en na de nodige inspraak zijn vastgesteld. De cultuurhistorische waarden van Amsterdam vragen om een zorgvuldige bestuurlijke aanpak. Daarvan kan een plan als dit nooit het resultaat zijn.

Hoogachtend,
namens de Vrienden van de Amsterdamse Binnenstad,
J. Pinkse
Amsterdam, 19 november 2001

(WS, 19/11/2001)