Oudeschans 5-11

VVAB komt in actie tegen bouwplan Soeters

De vereniging komt in actie tegen een bouwplan van architect Soeters aan de Oudeschans. Het bezwaarschrift spreekt van een door schaal, vorm en materiaalgebruik onverteerbaar sloop/nieuwbouwplan in een zeer waardevolle omgeving tegenover de Montelbaanstoren.

Het bezwaarschrift luidt als volgt.

Aan het Dagelijks Bestuur van het
stadsdeel Amsterdam-Centrum
postbus 202
1000 AE Amsterdam

Betreft: Bezwaar tegen bouwvergunning 83-03-003, Oudeschans 5-11

Geacht bestuur,

Op 19 april 2004 hebt u vergunning verleend voor de sloop van de opstallen op de percelen Oudeschans 5-11 en voor het oprichten van nieuwbouw ter plaatse. Tegen de verleende bouwvergunning tekenen wij hierbij bezwaar aan. Ons bezwaar is gebaseerd op de hieronder volgende overwegingen.

Strijd met redelijke eisen van welstand

Het onderhavige plan is strijdig met redelijke eisen van welstand, zodat de bouwvergunning had moeten worden geweigerd. Door de Vereniging is bij brieven van 27 april 2003 en 20 januari 2004 reeds uiteengezet om welke redenen het bouwplan strijdig is met redelijke eisen van welstand en de in de beleidsnota 'De Schoonheid van Amsterdam', hierna te noemen: 'de nota', ter zake van de welstand neergelegde beleidsregels. De inhoud van deze brieven dient als hier herhaald en ingelast te worden beschouwd. De bezwaren van de Vereniging terzake van de welstand komen neer op het navolgende:
Het bouwplan verstoort door maat, schaal en gekozen gevelbeëindiging in ernstige mate het ritme van de gevelwand. Ook na de aanpassing van het ontwerp manifesteert het zich duidelijk als één complex. Er is geen sprake van een zorgvuldige keuze en toepassing van ontwerpmiddelen in de betreffende situatie, integendeel, de gekozen materialisering van het programma vormt een grove inbreuk op de textuur van de omgeving. Dat wordt niet alleen veroorzaakt door een volstrekt afwijkend maatschema voor het middendeel van het plan maar ook door het kleur- en materiaalgebruik in dat deel, glas, aluminium en beton. De maskering van de setback op de beide vleugeldelen door een schijngevel is in een beschermd stadsgezicht volstrekt onaanvaardbaar. Dit temeer omdat het hier rond de Montelbaanstoren gaat om een uitzonderlijk gaaf deel van de oostelijke binnenstad, dat zeer karakteristiek is en dat met de grootst mogelijke zorgvuldigheid moet worden behandeld.

Ook het feit dat aan drie van de vier betrokken panden in de Beleidsnota Waarderingskaart Beschermd Stadsgezicht de status van orde 2 pand is toegekend, zij het onder voorbehoud inzake reeds in gang gezette planontwikkeling, geeft de betekenis van de panden in de gevelwand nog eens aan.
Uit het voorgaande volgt dat de bouwvergunning had moeten worden geweigerd wegens strijd met redelijke eisen van welstand.

Nota

Niet is gebleken dat in dit geval gronden zouden bestaan voor het gebruik maken van de bevoegdheid af te wijken van het bepaalde in de nota. Uw mededeling in het besluit dat u na afweging van de betrokken belangen, het belang van de aanvrager(s) bij de uitvoering van het bouwplan overwegend acht, levert in ieder geval niet een dergelijke grond op. Hetgeen door de Vereniging immers naar voren is gebracht, heeft niet als inzet dat het bouwplan in het geheel niet wordt uitgevoerd maar dat (het aanzicht van) de gevel zodanig wordt aangepast dat het plan zich verdraagt met redelijke eisen van welstand. Daar het belang van de uitvoering van het bouwplan als zodanig niet op het spel stond, heeft u dit belang ten onrechte in deze afweging betrokken. Er bestaan derhalve geen gronden af te wijken van het bepaalde in de nota.

Welstandsadvies

U hebt gemeend op basis van het positieve advies van de welstandscommissie de bouwvergunning ondanks het voorgaande toch te kunnen verlenen. Het door de welstandscommissie uitgebrachte advies vertoont echter naar inhoud en wijze van totstandkoming zodanige gebreken dat u het advies niet of niet zonder meer aan de welstandstoets ten grondslag had mogen leggen.
Ten eerste is noch in het advies noch in uw besluit gemotiveerd ingegaan op hetgeen door de Vereniging in de brieven van 27 april 2003 en 20 januari 2004 terzake van de welstand naar voren is gebracht. Het advies lijdt derhalve aan een ernstig motiveringsgebrek. De inhoud van de adviezen van 23 juli en 10 december 2003 van de welstandscommissie is bovendien zeer summier. Er is bijvoorbeeld niet gemotiveerd om welke redenen het gewijzigde plan geen bezwaar meer oplevert. Een dergelijke summier advies is geen deugdelijke grondslag voor een welstandstoets op basis waarvan de bouwvergunning/vrijstelling is verleend.
Ten tweede is in het advies niet aangegeven hoe de welstandscommissie het bouwplan ziet in het licht van hetgeen in de nota is neergelegd. In uw besluit besteedt u daar evenmin aandacht aan.
Het door de welstandscommissie uitgebrachte advies vertoont gezien het voorgaande naar inhoud en wijze van totstandkoming zodanige gebreken dat u het advies niet of niet zonder meer aan de welstandstoets ten grondslag had mogen leggen.

Strijd met het motiverings- en zorgvuldigheidsbeginsel

Hoewel de Vereniging in de procedure leidend tot het bestreden besluit tot tweemaal toe uitgebreid heeft toegelicht welke bezwaren zij heeft tegen het bouwplan, is in het besluit volstaan met de opmerking dat er zienswijzen zijn ingediend. Over de inhoud daarvan wordt met geen woord gerept, laat staan dat de inhoud van de zienswijzen zijn weerlegd.

Het besluit is derhalve met schending van de artikelen 3:2 en 3:46 van de Awb genomen.

Vrijstelling

De vrijstelling op voet van artikel 19 lid 2 Wet op de Ruimtelijke Ordening mist een goede ruimtelijke onderbouwing voor de uitbreiding van de bebouwing in de bestemming 'Tuinen en erven'. Uw heersende beleid voor binnenterreinen is dat er geen toename van bebouwing mag plaatsvinden. U hebt niet onderbouwd om welke redenen er in dit geval van dit beleid afgeweken zou moeten worden. In het besluit is geen blijk gegeven van een zorgvuldige belangenafweging.

Conclusie

Naar ons oordeel kan om hiervoor genoemde redenen uw besluit niet in stand blijven.

Hoogachtend,
Namens de Vereniging Vrienden van de Amsterdamse Binnenstad,
W.M.J. Schoonenberg (voorzitter)
J.H.R. Kaptein (secretaris)

Amsterdam, 28 mei 2004

[Van de regen in de drup] (Binnenstad 205)
[Zienswijze] (20 januari 2004)
[Zienswijze] (27 april 2003)

(WS, 28/5/2004)