Bescherming keurtuinen

Overnachten in tuinhuis niet toegestaan

Na vier jaar is een handhavingsverzoek van de VVAB gehonoreerd. De Raad van State wees het hoger beroep van de eigenaar af. In deze uitspraak is vastgesteld dat het bestemmingsplan met 'kortstondig verpozen' geen overnachting bedoelt. Tuinhuizen mogen dus niet meer gebruikt worden als gastenverblijven.

Het tuinhuis van Keizersgracht 492

Het tuinhuis werd in 2019 op Funda aangeboden als gastenverblijf. De VVAB had in een handhavingsverzoek aan de gemeente gevraagd aan dit ongewenste en illegale gebruik van een tuinhuis in een keurtuin een einde te maken. De gemeente weigerde aanvankelijk tot handhaving over te gaan, omdat er geen bewoning was geconstateerd. De VVAB heeft de gemeente daarna de bestemmingsplanregels uitgelegd en na een ingebrekestelling ging de gemeente in 2022 alsnog over tot handhaving: de eigenaar kreeg een dwangsom opgelegd.
De eigenaar stapte daarop naar de rechtbank, kreeg daar ongelijk en tekende vervolgens daartegen hoger beroep aan bij de afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State. De hoogste bestuursrechter heeft bij haar uitspraak van 7 februari 2024 geoordeeld dat de gemeente terecht heeft gehandhaafd.

In artikel 26.5.2 van het bestemmingsplan staat: "Tuinhuizen mogen niet worden gebruikt als permanent woonverblijf en voor de uitoefening van enig bedrijf, waaronder horeca mede is begrepen." De eigenaar beweerde nu dat de bewoning niet permanent was en kon worden opgevat als "kortstondig verpozen". In artikel 1 staat onder 1.57 dat een tuinhuis "een niet aan het hoofdgebouw verbonden gebouw (is), bestaande uit één bouwlaag, al dan niet voorzien van een kap, gesitueerd op een keurtuin en met een sierfunctie. Tuinhuizen zijn onlosmakelijk onderdeel van de stedenbouwkundige structuur en zijn bedoeld om kortstondig te verpozen en om aan tuingebruik gerelateerde zaken in op te slaan." De Raad van State heeft echter vastgesteld dat overnachten in een tuinhuis geen 'kortstondig verpozen' is en daarom niet is toegestaan.

Dit is belangrijke jurisprudentie die de gemeente de mogelijkheid biedt illegaal gebruik van tuinhuizen tegen te gaan. Voor de VVAB was de kwestie belangrijk vanwege de bescherming van de keurtuinen, een essentieel onderdeel van het Unesco Werelderfgoed.

[Uitspraak] (7 februari 2024) (PDF-bestand)

(WS, 9/2/2024)