Geurt Brinkgreve-lezing vestigt aandacht op Post 65-monumenten

Op de Amsterdam Verjaardag van de VVAB, op 27 oktober 2023, in de Keizersgrachtkerk sprak Aimée Albers in haar Geurt Brinkgreve-lezing over de Post 65-monumenten. Welke criteria worden gehanteerd voor de selectie? Is er wel genoeg aandacht voor de burgerinitiatieven in de periode na 1965?

Dat is de periode waarin de strijd werd gevoerd voor het behoud van historische binnensteden, ook en met name in Amsterdam waarin Geurt Brinkgreve (1917-2005) - oprichter van onze vereniging - een initiërende en cruciale rol speelde.

Geurt Brinkgreve-lezing

De VVAB nam in 2005 het initiatief de verjaardag van Amsterdam te vieren met elk jaar een ander thema uit de rijke geschiedenis van onze stad, sinds 2014 met de Geurt Brinkgreve-lezing. Elk jaar nodigen we iemand uit die iets te vertellen heeft over een recent inzicht of een nieuwe visie op het gebied van de Amsterdamse (architectuur)geschiedenis of monumentenzorg. De vorige Geurt Brinkgreve-lezingen werden gegeven door Norbert Middelkoop (2014), Vincent van Rossem (2015), Floor Milikowski (2016), Bart Wallet (2017), Gabri van Tussenbroek (2018), André van Stigt (2019), Coert Peter Krabbe (2021) en Berend van der Lans (2022).

Dit jaar viel die eer te beurt aan Aimée Albers, afgestudeerd als architectuurhistoricus aan de Vrije Universiteit in 2019, vanwege haar onderzoek naar Post 65-architectuur. Het onderwerp is actueel vanwege de inventarisatie van nieuwe monumenten uit de periode na 1965. Uit haar onderzoek bleek dat de zogenaamde Post 65-architectuur breder is dan het modernisme. Zij besteedde in haar verhaal aandacht aan de herstelbeweging in historische binnensteden, waaronder restauratiewerk van Geurt Brinkgreve in Amsterdam. Voorbeelden van zijn werk zijn de herbouw van Raamgracht 17 in 1976 en diverse initiatieven in de Jordaan in de jaren '60 en '70. En er zijn meer voorbeelden van burgerinitiatieven in deze periode. Burgers maakten zelf alternatieve plannen, alternatieven voor de modernistische stadsvernieuwing van de gemeente. Dit wordt vooralsnog te weinig onderzocht en onderkend. Ter afsluiting haal Aimée Albers een citaat van Jane Jacobs aan, uit haar beroemde kritiek op de modernistische stedenbouw met de veelzeggende titel The Death and Life of Great American Cities uit 1961: "Steden hebben de mogelijkheid iets te bieden voor iedereen, dan en slechts dan zij zijn gemaakt door iedereen".

Feestelijke bijeenkomst

Op de Amsterdam Verjaardag werd traditiegetrouw een verjaardagstaart aangesneden door de makers van deze heerlijke taart, Cees en Petra Holtkamp. Er waren ruim honderd mensen aanwezig op de feestelijke bijeenkomst ter gelegenheid van de 748ste verjaardag van Amsterdam, waaronder ook stadsdeelbestuurder Lotte Terwel (PvdA). Zij richtte kort het woord tot de aanwezigen met een hartverwarmend betoog over het belang van verenigingen als de VVAB, "een tikkeltje conservatief maar met zoveel hart voor de binnenstad. Jullie houden het stadsbestuur scherp en we hebben veel aan jullie te danken."

[Geurt Brinkreve-lezing 2023] (PDF-bestand, 198 KB)
[Beelden bij de Geurt Brinkreve-lezing 2023] (PDF-bestand, 52 MB)

(WS, 30/10/2023)