Oproep aan wethouder Mbarki

Kom sneller met effectieve maatregelen tegen overtoerisme

Het college moet snel maatregelen nemen die het overtoerisme systematisch tegengaan. De VVAB vindt - samen met verschillende bewonersgroepen - de huidige Visie op Bezoekerseconomie onvoldoende.

Ingezonden brief in Het Parool

Het College van B & W heeft maatregelen aangekondigd tegen de drukte en de overlast voor bewoners in de stad. In een ingezonden brief in Het Parool van 12 december 2022 wordt wethouder Mbarki opgeroepen meer effectieve maatregelen te nemen om overtoerisme tegen te gaan. De tekst van de ingezonden brief luidt als volgt.

Geachte wethouder Economie, beste Sofyan Mbarki,

Met optimisme hebben wij uitgezien naar de nota Visie op Bezoekerseconomie. U schrijft: 'Het college heeft de verantwoordelijkheid om de stad leefbaar te houden voor zijn bewoners en ondernemers.' Fijn dat u dit bevestigt. De rest blijkt helaas vooral een visie voor 2035.
Het is al te vaak jargon dat moet verhullen dat in de tussenliggende twaalf jaar weinig tot geen actie voor de leefbaarheid van bewoners en de vele goedwillende ondernemers wordt ondernomen. Wij zien bij u en het college geen herkenning van de ernst en de urgentie van de huidige situatie. De nog steeds groeiende monocultuur met zaken als snoep- en wafelwinkels, de tachtig coffeeshops alleen al in Centrum, de verstoppende werking van al het bezoekende verkeer: het ondergraaft allemaal de leefbaarheid voor veel Amsterdammers.

Wij zijn verbouwereerd. Het college heeft vastgesteld dat het bezoekersvolume groter is geworden dan wat Amsterdam zonder overmatige overlast aankan. U heeft zelf gesteld bij meer dan 18 miljoen bezoeken per jaar te zullen interveniëren. De verwachtingen voor de nabije toekomst overschrijden dit volume ruimschoots.
Uw reactie bestaat uit enkele maatregelen in het oude centrum en de aankondiging van onderzoek. De grote stromen toeristen hebben nu nog enorme invloed op de leefbaarheid in met name Centrum en delen van Zuid en West. Hier wordt buitenproportioneel veel overlast ervaren. De overige stadsdelen en gebieden profiteren niet of nauwelijks van de toeristische aandacht en bestedingen.

Vrijetijdsaanbod in andere stadsdelen

U geeft aan vrijetijdsaanbod in andere stadsdelen te willen ontwikkelen. Ondernemers zullen dat snel oppakken in Zuidoost, Noord of Nieuw-West als u het aantal vergunningen in de traditionele gebieden vanaf heden sterk beperkt.
Wij zijn geschrokken. U geeft aan dat 85 procent van de bezoekers naar Amsterdam komt mede vanwege tolerant (gedoog)beleid, laagdrempelig (alcohol)vermaak en drugs. Onderzoek van I&O in 2019 wees uit dat 45 procent van deze bezoekers niet of beduidend minder naar Amsterdam zullen komen als zij niet meer in coffeeshops mogen kopen. Dat zijn dus miljoenen minder bezoekers per jaar. Een significante afname, juist ook van die bezoekersgroepen die ons bovengemiddeld veel overlast bezorgen, niet alleen in de binnenstad maar in veel meer buurten.

Drukte verplaatst zich van de Wallen

Vanwege de impact op de leefbaarheid wordt nu terecht veel aandacht gegeven aan het Wallengebied en omgeving. Gevolg is dat veel drukte zich naar buurten als de Negen Straatjes en Haarlemmerbuurt verplaatst, met toename van drukte, vervuiling en ook daar groei van de monocultuur als gevolg. Ook in De Pijp en in Oud-West zien we deze 'ontwikkeling'.
Ook het invoeren van 'intelligente toegang', hetgeen het college in 2019 heeft toegezegd, blijkt een vrijblijvend beleidsvergezicht te zijn. Naar die maatregel snakken Amstelveld, Nieuwmarkt, Lastage, Westelijke Grachtengordel en zo veel meer buurten. Het zou een tastbare stap betekenen naar beduidend minder verkeer door onze stad en ruimte scheppen voor verbetering van de leefbaarheid en het zo gewaardeerde historische aanzicht. Het verbaast ons dat u en het college geen van dergelijke effectieve maatregelen nemen.

Kloof tussen burgers en bestuur

Wij zijn bezorgd. Voor de totstandkoming van deze nota heeft u, naar eigen schrijven, een aantal organisaties gesproken. Deze organisaties vertellen ons dat daarbij om vertrouwelijkheid is verzocht. Leefbaarheid gaat ons echter allen aan. Een kans om de 'kloof tussen burgers en bestuur' te verkleinen, is weer niet benut.
Wij zijn bedroefd omdat u in een poging de toeristische overlast te verminderen kiest voor een palet kleine maatregelen. Die kunnen misschien tot effect rond de Wallen leiden, maar zeker ook tot waterbedeffecten. Eerder sluiten van horeca en attracties rond de Wallen zal onvermijdelijk een verschuiving van drukte opleveren naar Rembrandtplein, de Haarlemmerbuurt en verder.

Maatregelen die het systeem ontregelen

Daarom zou het beter zijn enkele maatregelen te nemen die het systeem echt ontregelen, liefst vóór 2025, als Amsterdam zijn 750-jarig bestaan viert. Maatregelen die concrete en tastbare effecten opleveren: een substantiële vermindering van het bezoekersvolume, tot onder de grenzen die het college heeft gesteld, een voelbare afname van de overlast die toerisme met zich meebrengt, een veel betere spreiding van de genoegens die toerisme de stad levert.
Wij hopen ons optimisme te behouden en nodigen u uit ons daarbij te helpen door nú aan systeemknoppen te draaien. Daarna zullen wij graag open, transparant en vrij van (over)last participeren aan de voornemens voor 2035.

Ondertekend behalve door de VVAB door de volgende bewonersgroepen: Bewoners Amsterdam, Bewonersgroep Grachten 9+, Buurtplatform N8W8, Comité Westelijke Grachtengordel e.o., Vereniging Amstelveldbuurt, Vereniging VoordeStad, Wij-Amsterdam, Wijkcentrum d’ Oude Stadt.

[College kondigt maatregelen tegen drukte en overlast aan]

(WS, 12/12/2022)