Liander-trafokasten rukken op

Overal verschijnen lelijke trafokasten van energiebedrijf Liander in de openbare ruimte. Als gevolg van de energietransitie zullen er tot 2050 alleen al in het Centrum zo'n 140 worden geïnstalleerd. De helft moeten er al in 2030 staan.

Een nutskast op de Haarlemmersluis. Op de achtergrond een oud elektriciteitsgebouwrtje

Dit is gebleken uit een rapport van de gemeente Amsterdam en Liander (zie bijlage). De VVAB besprak de kwestie vorig jaar al met de opstellers. Dat heeft vooralsnog niet tot resultaten geleid. Ook een eerder besproken kwestie, het behoud van historische schakelkasten, heeft nog niet tot resultaten geleid. Beide kwesties zijn besproken op het overleg van erfgoedorganisaties.

Amsterdam had vroeger een traditie van het zorgvuldig ontworpen straatmeubilair, hier en daar staan nog de GEB-kasten in Amsterdamse School-stijl. Van deze traditie lijkt helemaal niets over. De door Liander geplaatste kasten zijn meestal (niet altijd) beplakt met steenprint, nep dus. De nieuwe kasten hebben geen welstandelijke kwaliteit. De oude peperbussen die je vrijwel nergens meer ziet, zijn bijna vijf meter hoog, dus daarvoor is een omgevingsvergunning nodig. De nieuwe lage kasten kunnen vergunningsvrij worden geplaatst en dus kan Liander ze plaatsen waar ze wil. Daarbij wordt doorgaans geen rekening gehouden met zichtlijnen of hinder voor bewoners.

Valt op hè? Op de kasten komt ook reclame.

De VVAB bepleit meer inpandige en ondergrondse oplossingen, ook in combinatie met nieuwe kademuren. Slimme creatieve oplossingen. De ruimtelijke kwaliteit van de Amsterdamse binnenstad mag niet verkwanseld worden. Behoud van de peperbus is overigens wel een deel van de oplossing, maar die is te groot om overal toe te passen. De kwestie heeft inmiddels de aandacht van stadsdeel Centrum.

Jaren geleden werd aandacht gevraagd voor het lot van de historische kasten die verwaarloosd, afgedankt en vervangen worden voor doosvormige kasten zonder kraak noch smaak. Een inventarisatie werd gemaakt. Het initiatief heeft niets anders opgeleverd dan de plaatsing op de gemeentelijke monumentenlijst van één schakelkast, nl een 19de-eeuwse GEB-kast in de Langestraat.

[Ontwikkelperspectief distributienet] (PDF-bestand, 1.7 MB)

[Kabel- en schakelkastjes] (Binnenstad 213)

[Brief over kabelkasten inclusief inventarisatie] (PDF-bestand)

(WS, 14/8/2023)