Premieprenten

Drie jaar geleden besloot ons be­stuur, jaarlijks een grafisch kunste­naar de opdracht te geven voor het ver­vaardigen van een prent die in een be­perkte oplaag zou worden gedrukt voor de donateurs - firmaleden van de Vereniging Vrienden van de Amster­damse Binnenstad.

De techniek is ter keuze van de kunstenaar: het kan een gravure in hout of koper, een ets of litho zijn, de enige conditie die wordt gesteld is dat de prent herkenbaar iets met Amsterdam te maken heeft.

De drie bladen die tot nog toe zijn verschenen laten zien, hoe groot de verscheidenheid kan zijn binnen de grenzen van deze opdracht. De serie werd geopend door een houtgravure van Lou Strik "Historische fantasie". In de strakke lijnvoering en het hel­dere zwart-wit die eigen zijn aan deze nog maar door enkele kunste­naars beheerste techniek, geeft Lou Strik ons zijn voorstelling van het vroeg 17de-eeuwse Amsterdam. Het is niet een bepaalde plek, maar het is wel het Amsterdam van smalle hoge huizen, gescheiden door smalle ste­gen, het Amsterdam van vóór de grote grachtengordels, met zelfbewuste kooplieden-regenten op de voorgrond en arme drommels op de achtergrond.

Hans Bayens neemt ons in zijn litho van de Nieuwmarktbuurt mee naar de actualiteit. Ook dit beeld zal men niet exact kunnen terugvinden: niet alleen is de tekening die hij ter plaatse maakte, gespiegeld in de gedrukte prent, zodat links rechts is geworden, maar bovendien is de situatie ter plaatse inmiddels alweer drastisch veranderd. Toch is het een document van de sfeer: in ruige, trefzekere lijnen zijn het silhouet van de Zuiderkerk en haar toren aangegeven, de bouwketen en materialen, en op de voorgrond de dreigende afrastering van prikkeldraad.

In de ets van·Dick Baas Becking die dit jaar werd rondgestuurd spelen heel subtiel heden en verleden door elkaar heen. Het is de binnenplaats van het Claes Claesz Hofje; in de intieme, begroeide buitenruimte tussen de huis­jes ziet men, ontspannen en op hun gemak, de huidige jonge bewoonsters en bewoners. Daartussen schuift de schim van een der vroegere bewoonsters, een gebogen oud vrouwtje.

Wie de prent van 1981 gaat maken is nog niet bekend. Het resultaat van de eerste jaren wettigt de verwachting dat de serie premieprenten van onze vereniging tot een waardevol bezit zal uitgroeien. De oplage is beperkt tot 125 gesigneerde en genummerde exem­plaren. Het aantal donateurs/firma­ leden bedraagt 60.

Wie thans tot deze kring toetreedt voor een contributie van f 250 per jaar, krijgt ook de reeds verschenen prenten - zolang de voorraad strekt.

Geurt Brinkgreve

[Overzicht van Amsterdamse prenten]

Het aanbod geldt nog steeds, maar de kosten zijn nu vastgesteld op 200 euro.

(Uit: De Lamp van Diogenes 63/64, augustus 1980)