![]() |
Bernardus in 1919 |
![]() |
Bernardus tegenwoordig |
Hoewel de architectuur daarvan door ingrepen in het
verleden sterk aan kwaliteit heeft ingeboet – denk aan de malle constructies voor de
noodtrappen tegen de gevels aan de Singelgrachtzijde – is nog goed te zien dat het
complex met veel aandacht voor detail en met oog voor de stedenbouwkundige inpassing
is ontworpen. Zo staat de middenvleugel aan de Singelgrachtzijde, ooit bekroond door
een klein koepeltorentje, precies in de as van het Jacob van Lennepkanaal. Aan de
Singelgracht toont Bernardus zich ondanks alles ook nu nog op zijn fraaist. Door de
verspringing van de rooilijn, de topgevels en de kappen is een monumentale compositie
met schilderachtige trekken ontstaan, zoals op oude foto’s nog goed te zien is. Door de
forse aantastingen in het verleden kwam het complex helaas niet in aanmerking voor de
monumentenstatus, zodat het nu zonder bezwaren mag worden gesloopt.
Het nieuwe gebouw van de ArchitectenCie wijkt in elk opzicht af van de te slopen
voorganger. Het is met zes lagen fors hoger dan het huidige gebouw, al blijft het binnen
de begrenzingen die het bestemmingsplan toestaat. Het verdwijnen van de karakteristieke
kappen ten gunste van extra woonlagen is een gevoelig stedenbouwkundig verlies, dat
niet wordt goedgemaakt door de gedeeltelijk teruggelegde gevelvelden (‘setbacks’) met
terrassen op de bovenste laag. Met torenachtige accenten op de hoeken en in de
middenassen wordt tevergeefs gepoogd een levendig silhouet te creëren, maar daarvoor
komen deze elementen niet voldoende los uit het bouwblok en worden zij ook
architectonisch niet genoeg solitair uitgewerkt.
Ook op de verdere detaillering van de gevels is het nodige aan te merken, met name op
het donkere metselwerk, de sterke verticaliteit van de gevels en de consequent
doorgevoerde Franse balkons met naar binnen openslaande deuren. Pregnanter is echter
het voornemen om de vleugel langs de Singelgracht volledig recht te trekken. De enige
uitzondering daarop vormt de ook nu aanwezige inspringing in de hoek bij de Nieuwe
Passeerdersstraat, die de welstandscommissie opmerkelijk genoeg liever ziet verdwijnen,
omdat deze het solitaire karakter van het nieuwe blok zou aantasten. Het ontwerp volgt
de contouren van het bestemmingsplan, maar krijgt door de gekozen U-vormige
plattegrond een disproportioneel grootschalig voorkomen, terwijl door het openleggen
van het binnenterrein, dat nu vrijwel geheel is dichtgebouwd, juist andere oplossingen
mogelijk zouden zijn. Het is jammer dat de architecten zich in hun ontwerp niet hebben
laten inspireren door de stedenbouwkundige kwaliteiten van het huidige gebouw. Het
stadsdeel zou op dit punt naar onze mening dan ook op een herziening van het plan
moeten aansturen.
David Mulder
(Uit: Binnenstad 241, augustus 2010)
Door in te loggen, kunt u ondermeer uw gegevens beheren. Alleen leden hebben een inlogaccount.
Er is momenteel 1 reactie op dit artikel.
Alleen als u bent ingelogd, kunt u een reactie plaatsen.