Henri Polaklaan

Beter een half ei dan een lege dop?

De Henri Polaklaan ligt een beetje buiten de gebruikelijke route en daarom zal het veel Amsterdammers ontgaan dat er hier veel interessante gebouwen staan. En dat niet alleen, het is waarschijnlijk de enige straat in de binnenstad waar grote voortuinen zijn te vinden. Een van de interessante gebouwen is het huis waar het atelier van de beeldhouwer Henri Texeira de Mattos was gevestigd, ontworpen door de architect Jonas Ingenohl, en versierd met beeldhouwwerk van de hand van de bewoner.

Oorspronkelijk gevelaanzicht	Huidig gevelaanzicht	Toekomstig gevelaanzicht

Het is gebouwd tussen 1880 en 1885 en helaas in de vorige eeuw ernstig verminkt. De kap is vervangen door een armetierige derde verdieping en ook de gevel is op de begane grond en de eerste verdieping aangetast. Er lijkt nu toch een verbetering op komst te zijn want er is een plan ingediend om het pand weer van een nieuwe kap te voorzien. Die komt weliswaar op de derde verdieping en niet in plaats daarvan maar desondanks is het een geweldige kwaliteitsverbetering. Dat blijkt wanneer de nieuwe gevel naast de huidige gevel en naast die van het oorspronkelijk plan wordt getoond. Het ontwerp is dan ook in de welstandscommissie in principe positief ontvangen al zijn er in de kap nog de nodige wijzigingen voorgesteld. Maar wanneer dit initiatief wordt gerealiseerd is nog niet alle leed geleden.
Vergelijking met de oorspronkelijke gevel laat immers zien hoezeer de onderste verdiepingen zijn verminkt – een ander woord is er moeilijk voor te bedenken. Helaas betreft het nu ingediende plan alleen de bovenkant van het gebouw, maar hopelijk spoort het de eigenaar c.q. gebruiker van het onderste deel aan het goede voorbeeld te volgen. Herstel van de balustrade op de eerste verdieping zou mogelijk moeten zijn zonder ingrijpende functionele consequenties. Herstel van de pui op de begane grond is wat het middendeel betreft waarschijnlijk wel ingrijpend. Desondanks lijkt een stijlvoller oplossing dan de huidige toch gewenst. Misschien zullen die aanpassingen voorlopig wel een vrome wens blijven, maar wie weet. Laten we daarom blij zijn met het halve ei dat nu op tafel komt.

Herman Pinkse

(Uit: Binnenstad 228/229, juni 2008)