Monumentale fout in de nieuwe subsidieregeling

Ongeloof bij gemeente en Monumentenzorg

Verenigingen van Eigenaren van monumentale panden zijn de dupe van de Subsidieverordening Stadsvernieuwing binnenstad. Niemand heeft die consequentie voorzien toen de regeling twee jaar geleden van kracht werd.

Verenigingen van Eigenaren die de fundering van hun pand willen vernieuwen of andere grote verbeteringen willen uitvoeren, blijken daarvoor meestal geen subsidie meer te kunnen krijgen. De subsidieverordening Stadsvernieuwing Binnenstad Amsterdam die twee jaar geleden van kracht is geworden, sluit dat uit en niemand heeft zich dat gerealiseerd. De nieuwe regeling kwam in de plaats voor enkele bestaande regelingen waaronder die voor subsidie voor monumenten en beeldbepalende panden.
Het hiaat in de nieuwe verordening kwam onlangs aan het licht toen een Vereniging van Eigenaren de mogelijkheden voor subsidie onderzocht. Zowel bij het Bureau Monumentenzorg als de Dienst Binnenstad reageerde men verbaasd en geschrokken op deze ontdekking.
De subsidieregeling voor monumenten had als uitgangspunt dat waardevolle panden in goede staat moeten blijven. Bij de nieuwe regeling bepaalt de exploitatie van een pand de subsidiemogelijkheid. Voor verenigingen van eigenaren heeft dat grote gevolgen.
Subsidie kan nu alleen worden verleend als de kosten voor verbetering hoger zijn dan vijftien maal de jaarhuur die voor elke etage kan worden gevraagd. Voor het bepalen van de huur wordt het bekende puntenstelsel gehanteerd. Voor etages met een groot oppervlak kom je dan al snel op een maandhuur van 1400 gulden per maand. Over vijftien jaar gerekend komt dat per etage op 252.000 gulden. Voor een pand met vier etages betekent dit dat er van wordt uitgegaan dat alleen subsidie wordt verleend als de verbeteringen meer dan 4 x 252.000 gulden kosten. Geen rekening werd echter gehouden met het feit dat eigenaar-bewoners die huur niet ontvangen, en bovendien vaak hypotheeklasten hebben.

Bij het Bureau Monumentenzorg reageerde men in eerste instantie zeer verbaasd. "Dit kan niet waar zijn, daar weten wij niets van, maar we gaan het uitzoeken, en bellen u terug," aldus een medewerker. Een uur later meldde hij dat eigenaar- bewoners inderdaad de dupe waren van de nieuwe verordening.
Ook Dave Man, hoofd projectontwikkeling van de gemeente Amsterdam, die zeer nauw betrokken was bij het opstellen van de nieuwe verordening was verbaasd. Het zelfde geldt voor wethouder Bea Irik die begin april de portefeuille monumenten beheerde. "Het is idioot dat het zo loopt, tot nu toe hebben we geen enkel signaal gekregen dat de nieuwe verordening deze consequentie had. Dit moet veranderd worden. Ik begrijp niet hoe dit heeft kunnen gebeuren, want elke stap die wij doen wordt toch gevolgd door allerlei organisaties en clubs."
Ambtenaren van Monumentenzorg konden ook niet verklaren waarom niemand zich heeft gerealiseerd welke gevolgen de nieuwe regeling voor eigenaar-bewoners heeft. Andere onvoorziene nadelige gevolgen waren wel duidelijk geworden. Waardevolle onderdelen van het interieur van monumenten kunnen volgens de nieuwe regeling niet met subsidie verbeterd worden. Dat kan alleen als ze zo slecht zijn dat er eigenlijk een aanschrijving van de gemeente zou moeten komen.
Marleen Slooff, hoofd planning en projecten bij het Bureau Monumentenzorg: "Wij zijn zeker niet blij met de nieuwe verordening Als de nadelen niet worden ondervangen, dan moeten we ons afvragen of het niet beter is dat wij er niet aan meedoen en ons eigen monumentenfonds instandhouden."
Guido Frankfurther, de dagelijks bestuurder van de het stadsdeel binnenstad die de monumenten in zijn portefeuille heeft: "Als er iets niet goed zit in de nieuwe regeling dan moeten we dat repareren."

Frans Heddema

(Uit: Binnenstad 194, juli 2002.)