Oudekerksplein 6-8

Het verhaal over het torentje van de Sint Olofskapel bij de voorplaat van dit nummer wijst de richting aan voor de juiste invulling van het gat Oudekerksplein 6-8. Daar moet een dagverblijf voor kinderen komen. Stadsherstel heeft een voorstel gedaan om de monumenten te herbouwen die tot de brand van enkele jaren geleden op die plek stonden.

Het herbouwplan van Stadsherstel.

Het programma van eisen kan op die manier volledig gerealiseerd worden, en er komen een paar woningen bij. Uitvoering van het herbouwplan zou de passende omlijsting herstellen van een van de belangrijkste monumenten van Amsterdam.
De Sint Laurenskerk in Rotterdam laat zien, hoe ontredderd en wezensvreemd een grote gotische kerk staat in een geheel 20ste-eeuwse omgeving. Wat ginds Hitlers bommenwerpers in één klap teweegbrachten, proberen hier onze stadsverkrachters met kleine hapjes. Het gat aan het Oudekerksplein moet "modern" worden ingevuld. Dat wordt weliswaar duurder dan het herbouwplan, maar ambtelijke miskleunen mógen belastinggeld kosten: zie de parkeergarage aan het Open Havenfront, het kadastergebouw, of de oplichter Goldreyer, om een paar recente voorbeelden te noemen.
Want reconstructie van een paar oude huisjes die (gelukkig?) door brand zijn opgeruimd, dat mag niet, dat is tegenwoordig taboe, dat is bijna zo erg als een racistische opmerking. Dan vergeten we even dat de Rijksdienst voor de Monumentenzorg in Zeist zetelt in een vleugel van het Broederhuis die na een brand totaal werd herbouwd en dat de Waterleidingpanden aan de Nieuwe Herengracht zo'n twintig jaar zijn weggeweest en nu weer terugkomen, tenminste wat hun uiterlijke gestalte en daarmee hun functie in het stadsbeeld betreft. En dus wordt het herbouwvoorstel niet in behandeling genomen en in de doofpot gestopt. Het eerste nieuwbouwplan van de afdeling Jeugdzaken is ingetrokken, dat was té slecht. Toen is architect Soeters erbij gehaald, die heeft immers goede papieren in het Stadhuis; wat onder meer bleek bij zijn bouwplan ter plaatse van Nicolaas Witsenkade 39-45A. Over het ontwerp-Soeters is de Schoonheidscommissie nu aan het debatteren, en dan is men met collega's onder elkaar. Minister d'Ancona heeft om de afloop wat te vergemakkelijken, de percelen Oudekerksplein 6-8 al vast geschrapt uit het monumentenregister. Een beschermd stadsgezicht is natuurlijk mooi op papier, maar het departement wil vooral niet lastig zijn: consensus is belangrijker dan cultuur. Wanneer zou eindelijk de gemeenteraad wakker worden en de betrokkenen tot de orde roepen?

Geurt Brinkgreve

(Uit: Binnenstad 138, februari 1993)