VENDEX-driehoek

Een jaar lang heeft de besluitvorming over de z.g. Vendex-driehoek, Kalverstraat/Heiligeweg/Singel, stil gelegen. De winnaar van de prijsvraag, Pi de Bruijn (Muntfo­rum), won weliswaar de prijsvraag maar, kreeg enige negatieve passages in het juryrapport.

De beoorde­lingscommissie bleek in ernstige mate verontrust door de gepresenteerde architectonische vormge­ving. De beoordelingscomissie was op 11 november 1990 van oordeel dat de vormgeving de toetst der kritiek niet kon doorstaan. De gevel aan de Kalverstraat was voor de commissie niet acceptabel. "De als grap be­doelde(?) fake gevel naast nr. 210 is misplaatst". Het ontwerp van Sjoerd Soeters (XXX) werd zeer gunstig beoordeeld en werd op onderdelen zelfs als 'geniaal' bestempeld, maar voldeed niet aan de eisen van de projectontwikkelaar (Programma van eisen) en werd unaniem afgewezen. Omdat de toekomstige ontwikkeling van het waren­huisconcern nog onderwerp van studie en discussie was binnen het bedrijf, stagneerde de besluitvor­ming. Soeters kreeg dit voorjaar een tweede kans en diende een nieuw plan (XXX-II) in. Pi de Bruijn handhaafde zijn eerdere plan. Om te la­ten zien dat hij in staat is om op gevoelige plekken voor een goede invulling te zorgen werden de leden van de commissie van bijstand (Gemeenteraad), de beoordelingscommissie en de begeleidingscommissie (buurtbewoners, wijkcentrum, winkeliersvereniging, Kamer van Koophandel, Amsterdamse Raad voor de Monumentenzorg en de Amsterdamse Raad voor de Stadsontwikkeling) per bus naar de nieuwbouw van de Tweede Kamer der Staten-Generaal in Den Haag gebracht. Zoals bekend is na 17 jaar voorbereiding kort geleden de door De Bruijn ontworpen nieuw­bouw opgeleverd. De beoordelingscommissie bestaat uit A. Oskam, di­recteur van de Dienst Ruimtelijke Ordening, P. van de Pol, namens het Welstandstoezicht, F.A. Temme, namens Burginvest BV, Multi Vastgoed BV en Vendex International NV, en H.J. Zantkuijl, deskundige Monumentenzorg. Voor het plan van Pi de Bruijn handhaafde de com­missie de zeer kritische opmerkingen over vormge­ving en architectuur. Uiteraard werd ook het tweede plan van Soeters beoordeeld. Het kenmerk van Soe­ters' nieuwe plan is een met glas overdekte galerij die van de Kalverstraat in een boog naar de poort aan de Heiligeweg loopt. De passage is 19 meter hoog en aan de passage liggen behalve winkels ook wonin­gen. Ondanks de soms virtuoze deeloplossingen en de sterke architectuur is het plan toch afgewezen. Op­nieuw een unanieme beslissing van de jury. Inmiddels functioneert in het voormalige zwembad sinds februari 1991 met groot succes de toneelgroep De Trust. De Trust voelt zich in het zwembad als een vis in het water en zou er graag willen blijven. De Trust heeft inmiddels door een architectenbureau een schetsplan laten uitwerken. Binnen het Programma van eisen van De Trust kan het pand van het zwem­bad gehandhaafd worden. Ook de Singelpanden zouden in hun huidige vorm kwmen blijven staan en op het terrein van de Vendex (Burginvest BV. Multi Vastgoed BV) zou nieuwbouw kunnen komen. De leus van De Trust luidt: "Bouw gerust naast De Trust". Nu de Vendex niet meer hecht aan een nieuw waren­huis, maar heeft gekozen voor nieuwbouw aan het Rokin/Kalverstraat zou het plan van De Trust, ge­heel en al op gemeentegrond, kans van slagen moe­ten krijgen. Met belangstelling wordt de behandeling in de ge­meenteraad in juli tegemoet gezien.

Frans Amende

(Uit: Binnenstad 135, augustus 1992)