Amsterdamse gevelstenen

Gordijnensteeg 4

De Wandelaer 1702

Op 18 maart 1698 verkocht Anna Coesert, weduwe van Pieter Wiltvangh, een huis en erf in de Tweede Bloeddwarsstraat – de huidige Gordijnensteeg – tussen de Bloed- en de Monnikenstraat. Koper, voor een bedrag van 630 guldens contant was Thomas Philipsz Wandelaar. Oud 34 jaar, turfdrager van beroep, en een van de vier kinderen van Philip Danielse en Aefje Jans.

Zeer waarschijnlijk heeft Thomas Philipsz Wandelaar het aangekochte pand gesplitst, want als in hij 1721 zijn bezit verkoopt luidt de omschrijving: ‘een huis en erf, zijnde twee woningen naast elkaar’. Ook de prijs van 4000 guldens wijst op een kse verbouwing of, wat waarschijnlijker is, totale nieuwbouw. Dit zal, gezien het jaartal op de gevelsteen in 1702 geweest zijn.

Op de gevelsteen is zijn naam in beeld gebracht: een fraai geklede heer met wandelstok, wandelend langs een korenveld. De twee boomgroepen versterken het landelijke karakter en het huis rechts zou het door hem gebouwde pand in de Gordijnensteeg kunnen zijn.

In 1721 wordt Catrijntje Symons, de weduwe van Cornelis de Graaf, voor een bedrag van 4000 contant, de nieuwe eigenaar. Lang heeft zij niet van haar aankoop genoten; in 1725 verkopen haar erven het pand. In de koop-/verkoopakte luidt de omschrijving ‘een huis en erf waar de Wandelaar in de gevel staat’. De nieuwe koper, postknecht Jan Daniel Netze, houdt het huis wat langer in eigendom. In 1758 verkopen zijn erven het pand en in de overdrachtsakte wordt opnieuw ‘de Wandelaar’ in de gevel genoemd. Ook in de latere aktes (van 1775 en 1800) wordt ‘de Wandelaar’ als huisaanduiding gebruikt.

Hoe het in 1702 gebouwde pand er toen uitzag is niet bekend. Het huidige pand heeft een eenvoudige, twee venster brede, gepleisterde vlakke gevel met boven de pui twee verdiepingen en een rechte, simpele afdeklijst. De goed onderhouden gevelsteen, met op de iets te donkere onderrand de tekst DE WANDELAER 1702, heeft een mooie plaats tussen de vensters van de eerste verdieping.

In het maandblad Amstelodamum, 46ste jrg. p. 168, wordt de naam Gordijnensteeg door Alings verklaard als verbastering van de familienaam van Samuel du Gardijn. In 1631 bezat Gardijn een huis aan de Monnikenstraat (het huidige no. 2, op de hoek van de Gordijnensteeg), dat de hele oostzijde van de steeg innam. Op de kaart van Balthazar Florisz (1631) is dit lange pand duidelijk aangegeven.

Onno Boers
Met dank aan Hans Brandenburg voor het huisonderzoek
Foto: Frank Lucas

(Uit: Binnenstad 286, mrt./apr. 2018)

Door in te loggen, kunt u ondermeer uw gegevens beheren. Alleen leden hebben een inlogaccount.

Reacties

Er zijn momenteel nog geen reacties op dit artikel.

Alleen als u bent ingelogd, kunt u een reactie plaatsen.