In memoriam Manfred Bock

Zondag 19 februari 2017 overleed de architectuurhistoricus prof. dr. Manfred Bock (1943). In 1972 kwam hij uit Berlijn naar Amsterdam om zich te verdiepen in het werk van H.P. Berlage, dat hem zeer aantrok. Vanaf die tijd was hij vaak te vinden op het Nederlands Documentatiecentrum voor de Bouwkunst, dat destijds was ondergebracht in het vroegere administratiekantoor van de Hollandsche IJzeren Spoorweg Maatschappij aan de Droogbak.

Vanaf 1980 werkte hij aan het Kunsthistorisch Instituut van de Universiteit van Amsterdam. Daar was hij van 1986 tot 2006 hoogleraar architectuurgeschiedenis. Zijn belangrijkste onderzoeksthema’s betroffen het werk van H.P. Berlage en zijn bijdrage aan het modernisme, en het stedenbouwkundige en architectonische werk van Cornelis van Eesteren en het AUP. Manfred was een man van hoogst intellectuele, kritische beschouwingen. In de handelsuitgave van zijn proefschrift, Anfänge einer neuen Architektur, Berlages Beitrag zur architektonischen Kultur der Niederlande im ausgehenden 19. Jahrhundert bepaalde zijn voorliefde voor intellectualisme in hoge mate de toon. Voor hem was het desalniettemin altijd een vreugde om na eindeloos peinzen te ontdekken dat de kern van een ingewikkelde zaak soms een eenvoudig inzicht kon zijn. Die houding bepaalde vooral zijn latere werken. Manfred was zeker geen actievoerder, maar voor het behoud van een bijzonder gebouw was hij altijd bereid een lans te breken. Zo zat hij met dat doel in de Raad van de Monumentenzorg en schreef hij in 1997 een waardestelling voor het behoud van de Amsterdamse Comeniusschool aan de Marnixstraat, die veel collega’s nog steeds als inspirerend voorbeeld dient. Manfred verbleef het liefst op zijn studeerkamer in de P.C. Hoofdstraat, maar evengoed liep hij jarenlang rond met de vraag wat de praktijk eigenlijk van de architectuurgeschiedenis wilde weten. Ten diepste hoopte hij dat al het academische gepeins ook iets in de wereld buiten de universiteit kon bewerkstelligen. Van een symposium dat hij hierover in gedachte had, kwam het nooit, maar intussen liet hij er bij zijn medewerkers en zijn studenten geen twijfel over bestaan dat deze vraag dringend gesteld diende te worden. Misschien dat mede hierdoor toch zoveel van zijn studenten een relevant beroep hebben gevonden. Manfred was geen gemakkelijk te benaderen man. Hij stelde vaak hoge eisen aan zichzelf en aan anderen, maar velen zullen toch moeten beamen veel van hem geleerd te hebben.

G.V.

(Uit: Binnenstad 280, maart/april 2017)

Door in te loggen, kunt u ondermeer uw gegevens beheren. Alleen leden hebben een inlogaccount.

Reacties

Er zijn momenteel nog geen reacties op dit artikel.

Alleen als u bent ingelogd, kunt u een reactie plaatsen.