Herplaatste geveltoppen

XIV. Haarlemmerdijk 65

Onze serie over herplaatste geveltoppen voert ons deze keer naar de Haarlemmerdijk. Op nummer 65 stond al tientallen jaren een pand bestaande uit een begane grond en twee verdiepingen waarvan de bovenste verdieping plus de kap was gesloopt. Op de begane grond is, eveneens al vele jaren, kantoorboekhandel Joh. M. Allis gevestigd. In het najaar van 2004 vond hier een particuliere restauratie plaats, waarbij de derde verdieping plus kap werd teruggebouwd (zie tekening). De betrokken architect was ir. Walter Pehlemann van architectenbureau Klein, dat ook veel voor Stadsherstel werkt.
Bouwtekening Haarlemmerdijk 65 (architectenbureau Klein) Top 81 (tekening Bureau Monumentenzorg)

De topgevel wordt gesierd door gevelornamenten afkomstig van een gesloopt huis opgeslagen op de monumentenwerf, aangevuld met een nieuw gemaakt topfronton. Het gaat volgens de oorspronkelijke aantekeningen van de vooroorlogse bouwinspecteur E. van Houten om de zandstenen klokgeveltop van Warmoesstraat 158, gesloopt in 1935 voor een uitbreiding van de Bijenkorf, ingeboekt als ‘top 81’ (zie tekening). Van Houten heeft in de jaren dertig van de vorige eeuw zo’n tweehonderd oude geveltoppen in de binnenstad op nieuwbouwpanden herplaatst. Dit zijn de zogenaamde Van Houten-panden. De top van de Warmoesstraat is echter al die jaren op de plank blijven liggen. Deze top was recent nog gereserveerd voor Bloemgracht 5, maar dat ging niet door: het pand was tijdens de verbouwingswerkzaamheden ingestort, maar herbouw met gebruikmaking van de topornamenten van de werf stuitte op tegenwerking van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg. Het pand is inmiddels gesloopt en er zijn plannen voor nieuwbouw op deze voor het stadsbeeld zo belangrijke plaats. De oude top van de Warmoesstraat ging vervolgens naar de Haarlemmerdijk. Een vergelijking dringt zich op met een eerder geval: de top van Zwanenburgerstraat 4 die van de Rijksdienst niet op een pand aan de Leidsegracht geplaatst mocht worden en uiteindelijk op een bijna onzichtbare plaats terecht kwam in de Lange Niezel (*).

Haarlemmerdijk 65 zonder top, vóór restauratie Haarlemmerdijk 65 na restauratie De herplaatste geveltop op Haarlemmerdijk 65

De restauratie van Haarlemmerdijk 65, met herplaatsing van topornamenten van de monumentenwerf, is de laatste bijdrage aan het opmerkelijke herstel van de Haarlemmerbuurt zoals zich dat de laatste decennia heeft voltrokken, stadsvernieuwing door een combinatie van nieuwbouw en monumentenherstel.

Walther Schoonenberg

Eerdere artikelen in deze serie over herplaatste geveltoppen waren: Singel 369, in: Binnenstad 176 (mei 1999), Kloveniersburgwal 56-58, in: 177 (juli 1999), Lauriergracht 136, in: 178 (oktober 1999), Nieuwe Nieuwstraat 19, in: 179 (november 1999), Leliegracht 54, in: 180 (januari 2000), Korte Prinsengracht 6, in: 181 (maart/april 2000), Pieter Jacobszstraat 15, in: 182 (mei/juni 2000), Leidsegracht 106, in: 183 (juli 2000), Zeedijk 100-102 / 118, in: 188 (mei 2001), OZ Voorburgwal 147, in: 190 (september 2001), Tuinstraat 171, in: 191 (december 2001), Eerste Laurierdwarsstraat 48, in: 192 (februari 2002) en Leidsegracht 44, in: 202 (oktober 2003).

(*) Zie: Huib Rowaan, Leidsegracht 12, in: Binnenstad 113 (februrari 1989) en Walther Schoonenberg, Leidsegracht 44, in: Binnenstad 202 (oktober 2003).

(Uit: Binnenstad 210, maart/april 2005)

[Herplaatste geveltoppen]

Door in te loggen, kunt u ondermeer uw gegevens beheren. Alleen leden hebben een inlogaccount.

Reacties

Er zijn momenteel nog geen reacties op dit artikel.

Alleen als u bent ingelogd, kunt u een reactie plaatsen.