Prinseneiland 549

Vernieuwing op de Westelijke Eilanden

Nog net in 1999 heeft onze vereniging bezwaar gemaakt tegen een nieuwbouwplan voor Prinseneiland 549. Ook de Welstandscommissie vond het plan niet aanvaardbaar en een vergunning werd niet verleend. Nu ligt er een nieuw plan, en weer is er door ons bezwaar aangetekend.

Gevel aan de Galgenstraat

Helaas is nu de Welstandscommissie wèl positief. Dat wekt verbazing als je de hierbij gereproduceerde voorgevel ziet. Is dit passend in het beeld van het Prinseneiland? Let wel, het gaat om het hoekpand aan de zuidoostzijde van de Galgenstraat, zeer in het zicht voor wie komt van het Bickerseiland. De gevel is verticaal geleed, dat moet worden toegegeven. De asymmetrisch geplaatste en veel te grote gevelopeningen en de gevelbeëindiging doen dat grotendeels weer teniet. Het gaat duidelijk om één gebouw met een breedte van ruim 20 meter. Tot overmaat van ramp zijn de gesloten delen van de gevel bedekt met bruinachtige kunststof printplaten. De zijgevel heeft meer kwaliteit, maar past al evenmin binnen de sfeer van het Prinseneiland, mede door de doorlopende glaskap. Bovendien staat die aan de slechts 5 meter brede Galgenstraat. De bewoners aan de overzijde zijn niet blij!
Het bestaande pand is zeer terecht ingedeeld in 'orde 2' (beeldbepalende panden). Afgezien van een verminking door een bedrijfsdeur in de voorgevel, is het een bijzonder waardevol voorbeeld van industriële architectuur van vermoedelijk het einde van de 19e eeuw. Alle reden om het te koesteren. De eigenaar was al bezig met bouwplannen en heeft bezwaar gemaakt tegen deze waardering. De gemeente heeft bij de raadsbehandeling gesteld dat in de vervolgprocedure bezien zou moeten worden of er sprake is van verkregen rechten. Wat nog erger is: in 1998 is het bestemmingsplan gewijzigd en de omwonenden zijn niet tijdig bij Gedeputeerde Staten in het geweer gekomen. Dat betekent dat dit bouwplan nagenoeg past binnen het geldende bestemmingsplan. B & W hebben kortgeleden de bouwvergunning afgegeven, maar zijn daarbij niet op onze argumenten ingegaan. De Vereniging is daartegen in het geweer gekomen door het indienen van een formeel bezwaarschrift.

Minnemoersstraat

Over naar de Minnemoersstraat, misschien wel het kortste straatje van Amsterdam, tussen de Grote Bickersstraat en de Bickersgracht. De zuidzijde bestaat uit twee zijgevels van panden aan de genoemde straten, evenals de noordzijde. Alleen is aan die kant daartussen ook nog een onderstuk te vinden, in gebruik bij een fietsenmaker in de Grote Bickersstraat. Voor de zeer krappe plaats van dat onderstuk is een ingenieus bouwplan ontworpen, dat iets boven de belendingen uitsteekt. Hoewel de Werkgroep Waakhond veel waardering had voor het plan, vond zij het contrast met de omgeving toch te groot. Dat had te maken met de raamvorm en de plaats van de ramen in de gevel en ook enigszins met de hoogte. Voor we aan een zienswijze toe waren had de Welstandscommissie echter al positief geadviseerd. We hebben het er toen maar bij gelaten, want een echte bezwaarprocedure zou een veel te zwaar middel zijn. Maar er valt nog wel wat goed te maken. De twee belendende panden zijn goed van vorm en verhoudingen, maar zijn dringend aan een goede onderhoudsbeurt toe. Als die op afzienbare termijn haar beslag zou kunnen krijgen, is het totaalresultaat misschien toch zo slecht nog niet.

Herman Pinkse

(Uit: Binnenstad 189, juli 2001.)